Asset Management Assessments

Een AM Assessment kan je in goed Nederlands vertalen als een beoordeling van het Asset Management in een organisatie. Bij de AM-beoordeling wordt gekeken waar de organisatie staat ten opzichte van de ontwikkelniveaus van de verschillende eisen van de ISO55001 normering. De veelal gebruikte ontwikkelniveaus zijn de zogenaamde “Maturity scales” volgens de IAM Assessment tool SAM (of PAM voor PAS55). Andere AM-ontwikkelmodellen gebruiken veelal dezelfde 5 schalen met een andere benaming.

Ontwikkelniveaus

Het plaatje hiernaast laat de ontwikkelschalen zien volgens de PAS55 die eigenlijk nog steeds gelden voor ISO55000, al zijn de namen aangepast.

In level 0 zitten organisaties die (nog) niet bewust zijn van de principes van AM en vaak reactief reageren op incidenten en storingen. Deze organisaties zijn nauwelijks bezig met het managen van risico’s en hebben geen lange termijn focus. Organisaties kunnen daar erg goed in zijn en hebben een cultuur dat het adequaat reageren op incidenten meer gewaardeerd wordt dan het, vaak onzichtbaar, voorkomen van incidenten. De ontwikkeling, gerelateerd aan ISO55000, begint als er bewustwording is van de noodzaak of de voordelen gezien worden van het hebben van AM-aspecten (Awareness, level 1).

In een verder ontwikkelproces zullen AM-aspecten worden ontwikkeld, geïntegreerd en geborgd in de organisatie tot een zogenaamd Competent niveau (level 3) wordt bereikt. Dit “Competent” niveau is het minimaal vereist niveau voor Asset Management om te voldoen aan de ISO55000. Op dat niveau kan een organisatie gecertificeerd worden. Als het Competente ontwikkelniveau is bereikt heeft de organisatie een momentum gecreëerd om zich langzamerhand verder te gaan verbeteren tot een meer “Excellent” niveau (level 4), immers continu verbeteren is effectief geïntegreerd in de werkwijzen binnen de organisatie.

Doel van een assessment

Een assessment kan in verschillende fasen van de implementatie van AM worden ingezet en heeft daardoor verschillende doelstellingen:

1. Waar staan wij? Als eerste stap in het implementatieproces krijgt de organisatie, met een initiële assessment een indruk waar zij staan ten opzichte van de eisen van de ISO55001.
2. Wat is ons (ontwikkel)doel? De initiële assessment wordt ook gebruikt om vast te stellen wanneer de organisatie op welk ontwikkelniveau zou willen zitten. Daarmee worden de doelstellingen en globale planning bepaald.
3. Verbeterplan. Het logische gevolg van stap 1 en 2 is het opstellen van een verbeterplan om van het huidige niveau naar het gewenste niveau te komen met de noodzakelijke acties, afhankelijkheden en prioriteiten.
4. Zijn we nog op de goede weg? Tijdens het ontwikkelproces kan een organisatie regelmatig tussentijdse assessments uitvoeren om te bepalen of de ontwikkeling op planning ligt.
5. Hebben we ons doel bereikt? Deze vorm van assessment kan ook gebruikt worden om te controleren of de organisatie de beoogde doelen heeft bereikt en eventueel klaar is voor certificatie (als dit het gewenste doel is).
6. Aantoonbare effectiviteit van het AM-systeem. Een assessment is ook uitstekend geschikt om de effectiviteit van het AM-systeem aantoonbaar vast te leggen in het kader van de beoordeling door “topmanagement”. Zijn de beoogde verbeterpunten daadwerkelijk effectief gerealiseerd en is het AM-systeem nog steeds in lijn met de bedrijfsdoelstellingen, -strategie en -beleid.

Bijkomend voordeel van een assessment is dat er meer bewustwording bij de deelnemers zal komen en daarmee meer draagvlak.

Wijze van uitvoering

Voor de bedoelde assessment zijn verschillende tools beschikbaar. De IAM heeft voor de Self assessment van Asset Management de SAM-tool ontwikkeld. Dit is een simpele tool gebaseerd op een Excel sheet met vragen die gerelateerd zijn aan de eisen uit de ISO55001. Gevraagd wordt of verschillende aspecten geborgd zijn in uw organisatie met daarbij de context, gerelateerde aspecten en invulling daarvan per ontwikkelniveau. Op basis hiervan hebben verschillende bureaus hun eigen tool ontwikkeld. Om als endorsed of door IAM erkende assessor in aanmerking te komen moet de gebruikte tool en wijze van uitvoering voldoen aan dezelfde eisen zoals deze gelden voor de SAM-tool.

Deze assessment kan individueel of plenair uitgevoerd worden. Ook kunnen meerdere medewerkers een individuele assessment uitvoeren die later worden uit gemiddeld. Quasset zal een dergelijke assessment plenair uitvoeren. Voordeel voor een plenaire sessie is dat de verschillende deelnemers bewust worden van alles wat er aanwezig is (maar onvoldoende is gecommuniceerd), er een gedragen resultaat komt en kennis kunnen opdoen over de manier hoe de norm dit bedoeld (juiste interpretatie aangegeven door de assessor).

Een assessment bij een tussentijdse beoordeling kan ook alleen betrekking hebben op de te bereiken verbeterdoelen voor de betreffende periode (selectie van aspecten van de norm). Ook kan een meer selecte groep van medewerkers worden gebruikt. Daarmee kan deze tussentijdse assessment sneller worden uitgevoerd dan een volledige assessment.

Hoewel de SAM, level 3 wel in lijn is met de eisen voor certificering mag deze bij een certificering niet worden gebruikt. Ook moet er een onafhankelijkheid zijn tussen de Certificerende instantie en diegene die verantwoordelijk is voor de tussentijdse assessments en advisering.

Quasset heeft ervaring met het gebruik van SAM in de verschillende ontwikkelfasen van AM. Voor certificering werkt Quasset samen met Difam. Difam is gespecialiseerd in het certificeren van organisaties op basis van de ISO55001.